GSTC ve Yeşil Turizm
Artan ziyaretçi sayısı ve yoğun ulaşım akışı, çevre üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bu noktada, bu etkileri minimize etmeyi amaçlayan standartlara dayalı uygulamaların hayata geçirilmesi kritik bir öneme sahiptir. Bu doğrultuda küresel çapta yeşil turizm politikalarını teşvik etme misyonuyla kurulan Global Sustainable Tourism Council (GSTC), tamamen bağımsız bir yapıya sahiptir. Kuruluşun temel hedefi, turizm sektöründe ekolojik açıdan sürdürülebilir bir gelecek inşa etmektir.
GSTC Nedir?
GSTC, turizm sektörüne yenilikçi çözümler sunan ve sosyal sorumluluk anlayışını teşvik eden bir sivil toplum kuruluşudur. Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) desteğiyle kurulan GSTC, turizm sektöründe sürdürülebilirlik uygulamalarını teşvik ederek çevre dostu bir gelecek oluşturmayı amaçlar.
GSTC kriterleri, tesislerin, konaklama yerlerinin, tur organizatörlerinin ve diğer turizm sektöründe faaliyet gösteren aktörlerin sürdürülebilir uygulamalara uygunluğunu doğrulayan sertifikalar için bir temel sağlar. Ancak GSTC, doğrudan ürün veya hizmetleri sertifikalandırmaz; bunun yerine, bu görevi üstlenen bağımsız sertifikasyon kuruluşlarını akredite eden programlar sunar.
GSTC Sertifikasyonu Nedir?
GSTC sertifikasyonu, bir destinasyonun veya konaklama işletmesinin, belirlenmiş standartlar doğrultusunda bağımsız denetimlere tabi tutulmasıdır. Bu süreçte, hizmet alanının kalitesi, yeterliliği ve diğer performans göstergeleri açık ve objektif bir şekilde değerlendirilir.
GSTC sertifikasyonu, turizm işletmelerine sürdürülebilir bir geleceğe yönelik iş modelleri geliştirme fırsatı sunar. Bu süreç, destinasyonlara ve turizm işletmelerine sürdürülebilirlik alanında güvence sağlamak, iş bağlantıları oluşturmak ve uzun vadeli çevresel etkileri azaltmak gibi pek çok avantaj sunar.
GSTC Sürdürülebilir Turizm Eğitimi Programı ve Kapsamı
GSTC çevre dostu ve sürdürülebilir turizm uygulamalarını teşvik eder. Hem turist ve yerli ziyaretçiler hem sektördeki işletmeler için ekolojik uygulamaların benimsenmesi amacıyla faaliyet gösterir.
GSTC Sürdürülebilir Turizm Eğitimi Programı (STTP) ise bu konuda çeşitli eğitimler düzenlemeyi hedefler. Bu çerçevede program, sürdürülebilir turizmle ilgili materyalleri, araçları, kaynakları ve amaçları geliştirmek için turizm çalışanlarına birtakım eğitim programları sağlar. Bu eğitim programları otel yöneticilerine, tur organizatörlerine, hükümet görevlilerine, akademik kurumlara ve turizm sektöründe görevli profesyonellere yöneliktir.
GSTC Kriterleri Nelerdir?
GSTC, sürdürülebilir seyahat ve yeşil turizm için global ölçekte standartlar belirler. GSTC Endüstri Kriterleri, GSTC MICE Kriterleri ve GSTC Destinasyon Kriterleri, turizm sektöründeki sürdürülebilirlik uygulamalarının çerçevesini oluşturur ve Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) ile tam uyumluluk gösterir. Bu kriterler, dört dinamikten oluşur:
- Sürdürülebilirlik için yönetim,
- Sosyal etkiler,
- Kültürel ve toplumsal etkiler,
- Çevresel etkiler.
Endüstri Kriterleri
GSTC Endüstri Kriterleri, turizm işletmeleri için sürdürülebilirlik standartlarını ve minimum hedefleri tanımlar. Amaç, kültürel mirası korumak, çevresel zararları minimize etmek ve sosyoekonomik faydayı artırmaktır.
Belirlenen kriterlerin bazı misyonları şunlardır:
- İşletmelerin sürdürülebilir turizm anlayışını benimsemelerine yardımcı olmak ve bu konuda eğitim fırsatları sunmak.
- İşletmelerin ve destinasyonların çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğini değerlendiren sertifikasyon süreçlerinin temelini oluşturmak.
- Turistlere ve sektördeki diğer paydaşlara sürdürülebilir turizm programları konusunda rehberlik etmek.
- Sürdürülebilir ürünler konusunda pazar genişlemesine ve erişimine katkıda bulunmak.
- Sertifikasyon ve diğer gönüllü programların kabul gören standartları karşılamasını sağlamak.
- Hükümetin, sivil toplumun ve özel sektör programlarının sürdürülebilir turizm gerekliliklerini geliştirmelerini sağlamak amacıyla bir başlangıç noktası sunmak.
- Otel okulları ve üniversiteler gibi akademik kurumlar için temel kılavuz görevi görmek.
- Diğer işletmeleri ve turizm sektörü çalışanlarını harekete geçmeye teşvik edecek bir liderlik göstermek.
GSTC kriterleri, turizm sektöründe yapılması gerekenleri ve uygulamaların nasıl olması gerektiğini ortaya koymayı misyon edinir. Söz konusu yükümlülük GSTC kriterlerinin performans göstergeleri ve eğitim programları aracılığıyla desteklenir, uygulanır.
Destinasyon Kriterleri
GSTC Destinasyon Kriterleri (GSTC-D) yılları kapsayan çalışmalara, analizlere ve uygulamalara dayanır. Düzenlemeler, farklı ülkelerden alınmış çeşitli standartları, mevzuatı ve anlayışları göz önünde bulundurur. Düzenlemelerin ve uygulamaların oluşturulup geliştirilme süreci dünyanın farklı coğrafyalarındaki sertifikasyon standartlarını, mevzuatı, politikaları ve uygulamaları yansıtır.
Destinasyon kriterlerinin turizm yönetim kuruluşları tarafından beklenen kullanımlarından bazıları şu şekilde sıralanabilir:
- Destinasyonlara sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda bir yol haritası sunmak.
- Ziyaretçilere sürdürülebilir turizmi benimseyen kuruluşlar hakkında bilgi vermek.
- Medya ve kamuoyunu sürdürülebilir destinasyonlar konusunda bilgilendirmek.
- Sertifikasyon ve gönüllü programlar için ortak bir standart geliştirmek.
- Özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve hükümet için sürdürülebilir turizm gereksinimlerini geliştirme amacıyla bir hareket noktası sunmak.
- Üniversitelerin turizm bölümleri başta olmak üzere turizmle ilgili okul programları için temel eğitim çerçevesi oluşturmak.
MICE Kriterleri
GSTC MICE Kriterleri, mekânlar, etkinlik düzenleyiciler ve sergi alanları gibi MICE (Toplantılar, Teşvikler, Konferanslar ve Sergiler) sektörü için sürdürülebilirlik standartlarını tanımlar. Amaç, sektörde sürdürülebilir bir yaklaşım geliştirmek ve uygulanabilir çözümler sunmaktır.
Söz konusu kriterlerin bazı kullanımları şunlardır:
- Sürdürülebilir MICE işletmelerine rehberlik sağlamak.
- Bireylerin, toplulukların ve işletmelerin bilinçlenmelerini sağlamak amacıyla sürdürülebilirlik hakkında farkındalık yaratmak.
- Müşterilerin sürdürülebilir MICE işletmelerini tanıyıp belirlemelerine katkıda bulunmak.
- Hem kamu sektörüne hem özel sektöre sürdürülebilir MICE iş ihtiyaçlarını geliştirmek için bir hareket noktası sunmak.
- Sürdürülebilir MICE işletmelerinin medya ve kamuoyu tarafından tanınması için ortak bir sistem olmak.
- Üniversiteler, otel okulları ya da dernekler tarafından sürdürülebilir MICE konusunda eğitim kapsamında yönergeler ve standart mevzuat çerçeveleri sunmak.
GSCT’nin Kriterleri ve Çalışmalarının Önemi
Global Sustainable Tourism Council (GSTC), sürdürülebilir turizm uygulamalarının başarısını garanti altına almak ve bu alandaki farkındalığı artırmak için çalışan bir otoritedir. GSTC’nin kriterleri ve faaliyetleri, hem kamu hem de özel sektörde sürdürülebilirlik çalışmalarının temelini oluşturur.
GSTC’nin misyonu, sürdürülebilir turizm uygulamalarının hayata geçirilmesini desteklemek, turizm profesyonelleri, tüketiciler ve kamuoyunda farkındalık oluşturmak ve bu doğrultuda rehberlik sağlamaktır.
GSTC’nin Etkileri ve Faydaları
GSTC’nin turizm sektörü üzerindeki etkilerini ve sağladığı yararları şu şekilde özetleyebiliriz:
Sürdürülebilirlik Rehberliği:
Turizm işletmelerine sürdürülebilirlik ve çevre yönetimi konusunda rehberlik ederek sektörde çevre dostu yaklaşımların benimsenmesine katkıda bulunur.
Eğitim ve Program Kılavuzluğu:
Sürdürülebilir turizm programları ve eğitimlerini seçme konusunda tedarikçilere, turizm profesyonellerine ve diğer ilgililere kılavuzluk eder.
Tanınırlık Sağlama:
Sürdürülebilir turizm destinasyonlarının medya ve kamuoyu nezdinde tanınmasını teşvik ederek bu destinasyonların cazibesini artırır.
Standart Oluşturma:
Sertifika programları ve gönüllü eğitimler için genel bir referans noktası oluşturur, böylece turizm sektöründe kalite ve güveni artırır.
Sektörler Arası Temel Sağlama:
Hem kamu sektörü hem de özel sektör kuruluşları için sürdürülebilir turizm uygulamaları konusunda bir başlangıç noktası sunar.
Eğitim Çerçevesi Geliştirme:
Üniversitelerin ilgili bölümleri ve özel turizm okulları için eğitim çerçeveleri oluşturarak gelecek nesillerin bilinçlenmesine katkıda bulunur.
Liderlik ve Motivasyon:
Turizm sektöründe önde gelen sağlayıcılara ve öncülere hem motivasyon sağlar hem de sürdürülebilirlik kavramını benimsemelerine yardımcı olur.
Enformasyon Platformları Kurma:
Farklı dillerde ve coğrafyalarda bilgi paylaşımı yapılmasını kolaylaştırarak sürdürülebilirlik çalışmalarını küresel ölçekte destekler.
Kapsamlı Eğitim Programları:
2022 yılında GSTC, 62 farklı bölgede online kurslar aracılığıyla 1.425 katılımcıya eğitim vererek sürdürülebilirlik farkındalığını yaygınlaştırmıştır. Sunulan programlar, hem katılımcılar tarafından ödenen oturumları hem de kuruluş tarafından desteklenen ekip toplantılarını kapsayarak geniş bir kitleye ulaşmayı sürdürmektedir.
Türkiye ve GSTC ile Yürütülen Ulusal Sürdürülebilir Turizm Programı
Türkiye, turizm sektöründe sürdürülebilirliği sağlamak ve uluslararası standartları kendi kültürel ve sosyal dokusuyla uyumlu hale getirmek amacıyla Türkiye Sürdürülebilir Turizm Endüstri Kriterleri (TR-I) adlı bir standart geliştirmiştir. Bu kriterler, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türkiye Turizm, Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) rehberliğinde, ulusal ve uluslararası paydaşların iş birliğiyle tanıtılmıştır.
TR-I’nın Özellikleri ve GSTC ile Uyum
TR-I kriterleri, Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi’nin (GSTC) kriterlerine uygun olarak hazırlanmıştır ve GSTC’nin güncelleme periyoduna bağlı olarak her 3-5 yılda bir yenilenmektedir. TR-I, Türkiye’nin hem ulusal hem de uluslararası turizm pazarlarında güçlü bir destinasyon olarak konumlanmasına katkıda bulunur.
TGA, bu sürecin bir parçası olarak Türkiye’yi, sürdürülebilir turizm düzenlemeleriyle uyumlu, kültürel mirası korunmuş bir destinasyon olarak tanıtmayı ve hizmet kalitesini sürekli artırmayı amaçlar.
TR-I’nın Kullanımları ve Etkileri
TR-I kriterlerinin Türkiye turizm sektörü ve paydaşları için sağladığı yararlar şu şekilde sıralanabilir:
- Sertifikasyon Temeli Oluşturma: Türkiye genelinde turizm sektörüne yönelik sürdürülebilirlik sertifikasyonunun temellerini oluşturur.
- İşletmelere Rehberlik Sağlama: Küçük, orta ve büyük ölçekli işletmeler için sürdürülebilir turizm rehberi olarak hizmet eder.
- Farkındalık Yaratma: Türk toplumunda, ziyaretçilerde, yatırımcılarda ve turizm sektörü profesyonellerinde sürdürülebilirlik bilinci oluşturmayı hedefler.
- Tanıtım ve Pazarlama: Sürdürülebilir turizm sağlayıcılarını tanıtmak için etkili bir çerçeve sunar ve pazarlama stratejilerine rehberlik eder.
- Uluslararası Yükümlülükleri Karşılamak: TR-I, Türkiye’nin Paris İklim Anlaşması ve Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi uluslararası sürdürülebilirlik taahhütlerini yerine getirmesine katkı sağlar.
Sektörler Arası İşbirliği:
Hükümet, sivil toplum kuruluşları, akademik kurumlar ve özel sektör arasında iş birliğini destekleyerek sürdürülebilirlik için bir mutabakat zemini oluşturur.
Eğitim ve Yönerge Sağlama:
Üniversitelerin turizm bölümleri ve turizm okulları için standart bir sürdürülebilir turizm eğitim yönergesi oluşturur.
Liderlik Gösterme:
Sektöre ve yatırımcılara sürdürülebilirlik uygulamalarını teşvik eden bir model sunar.
Türkiye’nin Rekabet Gücünü Artırma:
TR-I kriterleri, Türkiye’nin küresel turizm pazarında sürdürülebilir ürünlerde rekabet gücünü artırmasına destek olur. Bu çerçevede:
- Turizm acentelerine, sürdürülebilir işletmelerin seçimi konusunda rehberlik eder.
- Çeşitli pazarlara erişim sağlamak için stratejik bir altyapı oluşturur.
Karbon Ayak İzinizi Hesaplayın ve Sürdürülebilirliğe Katkıda Bulunun
Doğal kaynakların verimli kullanımı, hem çevremizi korumak hem de iklim değişikliğiyle mücadele etmek için vazgeçilmezdir. Sürdürülebilir bir yaşam tarzını benimsemek, karbon ayak izinizi azaltarak geleceğe temiz bir çevre bırakmanın en etkili yollarından biridir.
QuickCarbon, karbon ayak izinizi hesaplamak ve azaltmak için ihtiyacınız olan tüm araçları sunar; ISO 14064-1:2018 Standardı ve GHG Protokolü çerçevesinde karbon ayak izi hesaplama ve raporlama yapmanıza olanak tanır.
QuickCarbon’un Sağladığı Avantajlar:
- Kullanıcı Dostu Yazılım: Kolayca karbon ayak izinizi hesaplayarak şirketinizin çevresel etkilerini analiz etmenizi sağlar.
- Stratejik Çözümler: Çevresel etkilerinizi azaltmak için etkili stratejiler geliştirmenize yardımcı olur.
- Uluslararası Standartlara Uygunluk: Hesaplama ve raporlama süreçleri, uluslararası kabul görmüş standartlarla uyum içindedir.
Siz de karbon ayak izinizi azaltarak sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunmak istiyorsanız, QuickCarbon ile harekete geçin!